Beslenmenin duygular ile bir bağlantısı olduğu ortaya çıkmıştır. Yani yaşadığımız duygular beslenmemizi etkilemektedir. İnsanların yeme ve içme tercihleri duygusal yansımaların bir sonucu olarak ortaya çıkmaktadır. Duygularla baş edilmediği noktada ortaya çıkan yeme davranışı duygusal yeme olarak adlandırılmaktadır. Bu bir yeme bozukluğu çeşididir. İnsanlar yeme bozuklukları olduğunu farketmeyebilir. Bu davranıştan utandıkları veya suçluluk duydukları için yeme bozukluklarını saklayabilirler. Yanlış anlaşılmaktan çekinirler, kimsenin öğrenmesini istemezler; dışlanacaklarını düşünürler. Bu durumu yaşayan kişilerin çoğu kadınlar olsa da onda biri erkek olabilmektedir. Bu durumu yaşayan bir kişi, olumsuz bir duyguya sahip olduğunda öfke gibi, bununla baş etmekte zorlanır ve bu duygudan kurtulmak için bazı kaçış yöntemleri sergilemeye başlar. Bu yöntemlerden biri yemek yemektir. Kişi, daha iyi hissedeceğini ve duygunun geçeceğini düşünür. Aslında kişi fizyolojik bir açlık yaşamaz, yaşadığı durum psikolojik bir ihtiyaçtır. Yapılan çalışmalar, olumlu duyguların daha sağlıklı yemek yememize sebep olurken; olumsuz duyguların sağlıksız yemekler tercih etmemize sebep oluyor. Duygusal yeme durumunu yaşayan birçok kişi yemek yemeden önce kaygılı olduklarını, mutsuz olduklarını dile getiriyorlar. Bu durumu yaşayan kişi şöyle sözler söyleyebilir: ‘Yemek beni rahatlatıyor’.

Duygusal Yeme Neden Olur?

Stres, depresyon veya kaygı gibi durumlar genel olarak insan sağlığını etkilediğini biliyoruz. Aynı zamanda yemek yeme davranışımızı da etkiliyor. Stresli olduğumuz zamanlarda daha sağlıksız yemek seçimleri yapabilmekteyiz. Bu da duygusal yeme davranışımızı tetikler. Ebeveyn tutumlarının da büyük bir rolü var. Baskıcı veya kontrolcü ailelerin çocukları duygularını bastırmayı öğrenmiş olabilir, bu da duygusal yeme bozukluğu yaratabilir. Yaşadığımız travmatik olaylar da etkili olabilmektedir. Deprem, kayıp gibi durumlar psikolojik açıdan bizi etkilediği için baş etmek adına yemek yemeyi yöntem olarak kullanabilmekteyiz. Bir diğer sebep ise öfke duygusu; çok yoğun bir duygu olduğu için bastırmak ve rahatlamak adına duygusal yeme davranışı gerçekleştirebiliriz.

Duygusal Yeme Nasıl Anlaşılır?

Bunu açıklayan birçok kuram vardır. Genel olarak baktığımızda olumsuz duygular karşısında beklenen kişinin az yemesi veya hiç yiyememesi gibi bir durumdur. Fakat duygusal yeme kendisini daha farklı gösterir. Kişi olumsuz bir duygu ile baş başa kaldığında kendisini yemeye verir. Bu durum da fizyolojik ve psikolojik açıdan sorun yaratmaktadır. Kişi yemek yemenin ardından rahatlama hissetse de bu davranıştan sonra pişmanlık ve suçluluk duyguları da ortaya çıkmaktadır.

Duygusal Yeme Döngüsü Nasıl Oluşur?

Duygusal yemenin döngüsünü anlamak çok önemlidir. Örneğin, ilk önce nasıl başladı? Kaygı duygusunu ele alalım, kişi kaygılandığı bir durum ile karşılaştığında bu duyguyla kalmak baş etmeye çalışmak zor gelebilmektedir. Bu durumda kişi, baş edemediği durumlarda bu duygudan uzaklaşabilmek adına yemek yeme davranışına yönelir. Kısa vadede bu durum işe yarar gibi gözükür, kişi bunu rahatlama olarak adlandırır. Ve böylece bunun gibi olumsuz duygular ortaya çıktıkça bu döngü devam edecektir. Maalesef ki uzun vadede bunun hiçbir yararı yoktur. Duygular kısa vadede bastırılmış gibi gözükür fakat uzun vadede aslında çözülmemiştir. 

Duygusal Yeme ile Başa Çıkma Yöntemleri

Günlük hayatınızda fizyolojik açlık çekmeden, yaşadığınız herhangi bir olumsuz duygudan sonra mutfağa gidiyor ve yemek yeme isteği duyuyorsanız duygusal yeme durumundan mustarip olabilirsiniz. İlk önce önemli olan farkındalıktır. Hangi zamanlarda bu davranışı gösteriyorum? Gerçekten aç mıyım? Yoksa duygularımın bir sonucu mu? Yani önce bu sorun var ise kabul etmek ilk adımdır. Sorunun erken farkındalığı, duygusal yeme ile baş etmede önemlidir. Yeme alışkanlığımızı not etmek yani günlük tutmak işe yarayan yöntemlerden birisidir. Bunu not ederken hangi duyguyla bu davranışı gerçekleştirdiğimizi de not edersek duygularımızı farketmiş oluruz. Duygularınızın ile yemek yeme davranışınızın arasında bir bağlantı olabilir. Bu bağlantıyı keşfetmeye çalışın. Keşfetmek farketmenizi sağlayacaktır. Farkederek yemek bu davranış ile baş etmenizi sağlayabilir. 

Bu durum ile baş etmekte tek başınıza zorlanabilirsiniz, yalnız değilsiniz. Alanında uzman psikologlardan ön görüşme ile randevu alıp sorunlarınızı değerlendirip size özel bir terapi planına başlayabilirsiniz.