Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) çözülebilir bir sorundur ve çözüm sizin elinizdedir.

Bu söz ile başlamamızın sebebi OKB’den mustarip insanlar bunun çözülebileceğine inanmakta zorluk yaşayabiliyorlar. Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB), saplantılı düşüncelerle (obsesyon) ve bu düşüncelerin sebep olduğu zorlantılı ve yineyelici davranışlarla (kompulsiyon) tanımlanan bir ruhsal hastalıktır.

Obsesyon ve Kompulsiyon Nedir?

Obsesyon, zihinde bir anda ortaya çıkan ve sıkıntı yaratan ısrarlı bir düşünce, imge veya dürtü olarak tanımlanır. Bunlar, istenmeyen ve sık sık ortaya çıkan, kontrol edilmesi zor düşüncelerdir. OKB’deki saplantılı düşünceler sadece gerçek yaşamdaki sorunlarla ilgili endişeler değildir, ayrıca kişinin zihninde zararın ortaya çıkmasını önleme gücüyle de ilişkilendirilir. Kendilerinin çok büyük bir zararın ortaya çıkmasını veya kötü şeylerin olmasını engelleme gücüne sahip bireyler olarak düşünürler. Bu sebeple bunun için çok fazla çabalarlar, kötü bir şey olmasın diye engellemeye çalışırlar. Sorumluluk duygusunu abartırlar. Zarar vermekten kaçınmak gibi bir dürtüleri olduğu için aşırı çaba gösterirler ve bu çaba günlük hayatlarını etkilemeye ve sıkıntı verici bir hale dönüşmesi anlamına gelir.  OKB’den mustarip çoğu insan saplantılarının anlamsız veya saçma olduğunu bilir fakat engel olamazlar.

Kompulsiyon, bir saplantılı düşünceye yani obsesyona tepki olarak ortaya çıkan tekrar ve tekrar yinelediğimiz zorlayıcı davranışlardır ve zihinsel eylemlerdir. Bu davranışların amacı zarar olasılığını azaltmaktır. Bu sebeple bu davranışlar kişinin ‘iyi’ veya ‘rahat’ hissetmesine sebep olabilir. Mesela kendinizi iyi hissedene kadar ocağı kontrol etmek gibi. Belli obsesyonlara belli kompulsiyonlar eşlik etmektedir. Örneğin, en yaygın kombinasyon olan mikropların bulaşmasıyla ilgili bir saplantı düşünceye yıkama ve temizleme kompulsiyonları eşlik eder. Bu tür kompulsiyonlar sıkıntıyı azaltarak veya kaygıyı önleyerek ‘işe yarıyor’ gibi göründükleri için sürüp giderler.

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) Belirtileri Nelerdir?

OKB genellikle hayatın her alanını etkileme eğilimindedir. Kişinin ilişkilerini, aile hayatını, sosyal hayatını, hobileri, iş hayatını etkileyebilir. OKB genellikle yakın ilişkilerin bozulmasına neden olur. OKB teşhisi için Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı, 5. Baskı'da (DSM-V) açıklanan kriterler kullanılır. Bu kitaba göre kriterler şu şekilde sıralanmaktadır:

• Takıntılar veya zorlantıların çok fazla zaman alması
• Obsesyona ve kompulsiyona veya her ikisine sahip olmak
• Sosyal aktiviteyi, iş hayatını ya da diğer yaşam alanlarını etkiliyor olması
• Belirtilerin diğer bir farklı ruh sağlığı durumu ile açıklanamıyor olması (yaygın kaygı bozukluğu, yeme bozukluğu gibi)

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) Neden Olur?

Bilim insanları OKB’ye neyin yol açtığını tam olarak anlayamıyorlar ve zihinsel bozuklukların çoğunlukla olduğu gibi hala çok sayıda araştırma yapılmasına ihtiyaç var denilebilir. OKB de, Bütün zihinsel bozukluklar gibi; biyolojik, psikolojik ve sosyal veya yaşam deneyimleri faktörlerinin bir birleşimi sonucunda ortaya çıkar. Ne var ki, aynı semptomlara sahip insanlarda bu risk faktörlerinin oranları farklı olabilir. Bu durum ise OKB’nin çözülmesine karmaşıklaştırır. Bir insanın OKB’sine esas olarak biyolojik faktörler yol açabilir iken, bu bir başkasında büyük ölçüde psikolojik olarak kaynaklanmış olabilir.

Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) Tedavi Yöntemleri

OKB’nin tedavi yöntemlerinin en yaygın olanı psikoterapi ve ilaç tedavisi olarak bir tedavi planı içerebilmektedir. Psikoterapi ile kişinin yaşam kalitesinde artış ve işlevsellikte iyileşme görebilmekteyiz. Bu hastalıktan musdarip kişiler bu hastalığın geçeceğine inanmakta zorlanabilmektedirler. Fakat sabır ve işbirliği ile çözülemeyecek bir hastalık değildir. OKB’nin üstesinden gelmek için mücadele ederken zaman zaman bir engelle veya aksaklıkla karşılaşılması kaçınılmazdır. Bu terapinin son derece doğal bir parçasıdır. Terapide kullanılan en etkili yöntemlerden biri maruz bırakma ve tepki önleme olarak bilinen BDT yani Bilişsel Davranışçı Terapi’dir.

Kendinizi test etmek isterseniz sitemizde bulunan OKB Testi 'ni çözebilirsiniz.