Deprem Sonrası Psikolojik Tepkiler ve Bu Tepkilerle Başa Çıkma

Deprem Sonrası Psikolojik Tepkiler

Depremlerden sonra birçok psikolojik tepki gözlemlenebilmektedir. Deprem sırasında panik, donup kalma, aşırı korku ve endişe hali verilen tepkiler arasındadır. Deprem bitse bile, deprem sonrasında depremin tekrar yaşanacağına dair endişe, kaygılı hissetme, binaya bir daha girememe, uyuyamama, gerginlik, öfke, bedende hissedilen gerginlikler yaşanabilmektedir. Öncelikle, bu tepkilerin normal olduğunu bilin. Deprem gibi beklenmedik ve sarsıcı olaylar kaygı seviyemizi yükseltir. Bunun da bir diğer sebebi sinir sistemimizdir. Sinir sistemimizin bizi korumaya dair bir görevi vardır, bu sistem ‘tehlike var’ sinyalini algıladığı an bedende savaş, kaç ya da don gibi otomatik tepkiler verir. Örneğin, bir kişi sarsıntı başladığında panikle kaçarken bir diğeri ne yapacağını bilemeyip olduğu yerde tepkisiz bir şekilde kalabilir. Tüm bunlar vücudun tehlike karşısında kendisini koruma yollarıdır.

Deprem bittikten sonra neden devam ediyor peki? Çünkü beynimiz hala ‘tehlike geçti mi emin değilim’ sinyaliyle hareket eder. Yani güvende olsak bile bu sistem hemen bunu kavrayamayabilir. Bunun sonucu olarak da, korku, kaygı, endişe, uykusuzluk hali devam eder. Bu duyguların ‘anormal duruma verilen normal tepkiler’ olduğunu bilmek çok önemlidir. Depremden sonra yaşanan bu tür duyguların ilk iki hafta sürüyor olması son derece doğaldır. Ancak günlük hayatınızı çok fazla etkilediğini, davranışlar ve duygusal olarak yoğun duygular yaşıyor ve kendinizi sakinleştirmekte zorlanıyorsanız destek almak için geç kalmamanızı önermekteyiz.

Deprem Sonrası Tepkilerle Başa Çıkma Yöntemleri

• Yaşadığımız duygular evet normal ancak gerekli görürseniz bir psikoloğa başvurmaktan çekinmeyin.
• Yakınlarınızla düşünce ve duygularınızı paylaşmaktan kaçınmayın; Birileriyle konuşmak, yaşadığınız duyguları paylaşmak sizi desteklenmiş hissettirecek ve yalnız olmadığınızı görmüş olacaksınız.
• Acil durumlar için eylem planı gerçekleştirin. Bir kriz anı durumunda nereye gidileceğini, nerede buluşacağını belirlemek, çanta hazırlamak daha güvende hissettirecektir.
• Sadece güvenilir kaynakları takip edin. Sosyal medyada bu tür olaylardan sonra çok fazla yanlış bilgiler yer alabiliyor. Bu da kaygınızı arttırabilir.
• Güvende hissedeceğiniz yakınlarınızla birlikte olabilirsiniz. Onlarla birlikte kalmak, plan yapmak duygularınızı hafifletecektir.
• Var olan rutinlerinize devam etmeye çalışın. Yemek yemek, yürüyüş yapmak, egzersiz yapmak size normalleştirme noktasında yardımcı olacaktır.

Çocuklara Destek Olmak

Çocuklar aynı bizim yaşadığımız duyguları yaşayabilirler. Onlarla iletişim halinde olmak, onların tepkilerine önem vermek çok önemlidir. Onları dinleyin, onların etkilenebileceğini düşünerek hareket etmek gerekir. Çocuklarla oyun oynamak, fiziksel aktiviteyi arttırmak, oyunlarla duyguları paylaşmak, onların paylaşmasına da izin vermek bu süreçte çok değerlidir. Endişelenmenin, korkmanın normal olduğunu belirtin. Bazı sorular sorabilir, her soruya cevap veremeyebilirsiniz bu da gayet normaldir kabullenin. Ancak cevap verebileceğiniz sorulara yaşına uygun cevaplar vermeye çalışın. Çocuğun eski rutinlerine dönmelerini sağlayın veya yeni rutinler oluşturun. Gerekli görürseniz çocuğunuz için de psikoloğa başvurabilirsiniz.